Daryeel Magazine
Qofka bani’aadamka ah dhaqankiisa iyo go’aankiisaba waxaa si aanu dareemayn saamayn ugu yeesha, hadba deegaanka iyo waxyaabaha ku xeeran ama dareemeyaashiisa la falgala. Tusaale ahaan haddii ur nadaafadeed ay ka urayso qolka ama hudheelka uu cuntada ka cunayo waxa ay u badantahay in uu cuno cunto badan, isla markaana uu dareemo in dhadhankeeda iyo diyaarinteedu heer sarreeyaan. Haddii se isla cuntadaas uu ku cuno meel ur aan fiicnayn oo nadaafad darro ka urayso, xaalku waa uu ka duwanaanayaa sidaas?
Meheradaha ganacsiga ee xarfaanta ahi iyaga oo taas ka faa’idaysanaya, waxa ay xoogga saaraan in meheradda nadaafaddeeda iyo uduggeeduba sarreeyo. Waxa kale oo ay isticmaalaan xeelado saamayn ku yeesha maskaxda iibsadaha iyo go’aankiisa, oo isaga oo aan is dareemayn uu wax badan iibsado.
– Sannadkii 1938 kii ayaa ay bilaabatay in meheradaha ganacsiga la dhigo salladaha birta ama caagga ah ee alaabta lagu urursado, qaarkoodna cagaha leeyihiin. Bilowgii waa ay yaraayeen, laakiin markii dambe waa la weyneeyey, sababtuna waa in la ogaaday in weelkaas weyni uu iibsadaha nafsiyan gelinayo dareen ah in aanu iibsan wixii uu u baahnaa oo dhan, sidaas awgeed uu badeecad badan qaadanayo.
– Habaynta badeecadda iyo qaabka alaabta loo dhigayo marfashka ayaa qayb ku leh dareenka iibsadaha, sidaas awgeed meheraddu alaabta waxa ay u habaysaa si ku habboon dareenkaas. Tusaale ahaan alaabta qiimahoodu sarreeyo, alaabta aanu iibkoodu badnayn, ama badeecadda ay faa’iidada badani saarantahay, waxa la dhigaa marfashka meel ay markaba isha qofku qabanayso. Aragtidaasi waxa ay innagu abuurtaa dareen ah in aynu u baahannahay badeecaddaas.
– Meheraduhu nacnaca, shaglaydka, macmacaanka iyo xalwadaha iyo qalabka carruurtu ku ciyaarto, waxa ay dhigaan meel jooggeedu gaaban yahay oo carruurtu ay dhaqso u arkayso. Si ay markaba u soo qaataan waalidkana ugu qasbaan in uu u iibiyo.
– Alaabta ay meheraddu iibgeynteeda xoogga saaraysana waxa ay dhigtaa marfishka meel ku beegmaysa dhinaca midig ee iibsadaha. Sababtu waa in sida dabiiciga ah dadka gurran (Bidixda isticmaala) ay tiro ahaan ka yar yihiin dadka midigta isticmaala, sideedabana aadamaha uu wahsigu ku badan yahay. Sidaas awgeed si qaadashadu u fududaato oo aanu uga wahsan iibsigeeda, alaabtan waxaa la dhigaa dhinaca ku beegan midigta iibsadaha.
Weli ma isweydiisay sababta qiimaha badeecadaha iyo alaabooyinka kala duwan loogu dambaysiiyo 99 senti. Tusaale ahaan shayga qiimihiisu yahay 10 doolar waxaa ay meheraddu ku qoraysaa 9.99?
– Bani aadamku marka uu lambar / tiro eego, abuur ahaan ishiisu waxa ay ka soo bilowdaa ama ugu hor aragtaa lambarka cidhifka bidix ugu xiga.- Sida oo kale bani aadamku tiro kasta oo aan sarrif yaryar / sanaati wadan waxa uu u arkaa tiro buuxda ama badan, halka tirada wadata jajabka uu u arko tiro yar.Haddaba marka uu iibsaduhu arko shay qiimihiisu yahay 9.99 waxa ay maskaxdu u qaadataa in uu ka jaban yahay shayga lagu iibinayo 10. Sidaas awgeed waxa ay u badantahay in uu sidaas ku iibsado.Waxaa dhacda in ay maskaxdu u fahamto in shayga 9.99 uu yahay shay 9, maadaama oo lamabrka hore ay ishu ku hor dhacayso.Waxaa arrintan sii xoojinaya dadka oo inta badan uu waqtigu ku yaryahay ama degdeggu ku badan yahay, sidaas awgeed aan u fiirsan tirada qoran oo dhan ee lambarka hore oo keliya ku qanca.
BEDBEDDELKA ALAABTA: Meheraduhu muddadiiba mar ayaa ay kala beddelaan meelaha ay badeecaddu taallo. Waa dhab in ay arrintani macaamiisha jaahwareer ku riddo, marka ay alaabtaas ka waayaan halkii ay ku ogaayeen. Sababta ay isu weydaariso badeecaddu waa in macmiilku uu dhex wareego meheradda si uu u arko alaabooyinka kale ee yaalla, taas oo laga yaabo in marka ay indhihiisu qabtaan uu xasuusto baahida uu u qabay, ama markaas ku dhalato baahideedu.
BADEECADAHA AASAASIGA AH MEEL DAMBE AYAA AY DHIGAAN: Badeecadaha iyo cuntooyinka aasaasiga ah ee aad loo iibsado sida caanaha, beedka iyo guud ahaan cuntooyinka kala duwan, Waxa ay meheraduhu dhigaan meelaha u dambeeya dukaanka. Ujeedadoodu waa in macmiilku uu galo gudaha hore ee meheradda, si inta uu sii socdo uu u arko badeecadaha iyo alaabooyinka kale ee meheradda yaalla.
ALAABTA AYNAAN U BAAHNAYN :Albaabada yaryar ee inta badan aan loo baahnayn ama la illaawo iibsigooda, waxa ay dukaamadu hareer dhigaan Miiska uu qofku xisaabta ku bixinayo. Xanjooyinka, sharaabbada tamarta kordhiya, baytaryada iyo dhammaan badeecadaha ay suurtagal tahay in aynaan iibsan ama u baahnayn ayaa la dhigaan goobtan, si qofka soo adeegtay uu u arko, kaddibna u qaato in uu u baahan yahay.
W/Q: Kamaal Marjaan
facebook Page: Kamaal Marjaan
