Daryeel Magazine
Mar kasta oo aynu bun cabbayno waxa aynu niyadda ku haynaa in uu firfircooni inoo horseedo, waana sababta dad badani balwad uga dhigteen in ay cabbaan marka ay subaxdii hurdada ka toosaan. Laakiin waxaa dhici karta in mararka qaarkood natiijada aynu ka filaynay mid ka duwani ka soo baxdo. Bunka oo aynu cabnay in aynu isku aragno hamaansi ama hurdo dareenno. Arrintan sababteeda ayaa ay khubaradu sheegeen in ay inta badan ku timaaddo sababta bunka aynu cabbayno oo liidata. Waxa se jira marar aanay arrintu ku xidhnayn bunka tatyadiisa.
Warbixin lagu daabacay shabakadda wararka ee ‘Lisa’ oo dalka Ruushka laga leeyahay ayaa Maria Sidova ay ku sheegtay in ay jiraan sababo door ah oo keena in qofku isaga oo bun cabbay uu haddana hurdo dareemo. Waxaa ka mid ah:
Xaddi badan oo Caffeine ah:
Bun badan oo uu qofku cabbaa waxa ay keeni kartaa in qofku uu hurdo dareemo, sababtuna waa jidhka oo marka uu dareemo in Caffeine dheeraad ahi gashay, soo daaya maaddooyin uu doonayo in uu ku yareeyo firfircoonida xad dhaafka ah ee ka dhalanaysa si aanay isu dheellitirnaantu u lumen. Maskaxda oo ka jawaabaysa Caffeine ta dheeraadka ah ayaa markaba bilowda in ay yarayso firfircoonida, sidaas ayaanay hurdo ku timaaddo.
Xaaladahan oo kale waxa ay khubaradu ku talinayaan in qofku uu muddo yara joojiyo cabbista bunka, si uu jidhku dib ugu soo ceshado isu dheellitirnaantii maadadda ‘Adenosine’ ee firfircoonida keenaysa. Waxa aanay hoosta ka xariiqeen in ay arrintaasi ay dabiici ahaan laba maalmood qaadanayso. Khubaradu waxa ay ku talinayaan in in qofku uu ka taxaddiro xaddiga bunka uu cabbayo, iyo in labada jeer ee uu bun cabbayo ay u dhexeyso ugu yaraan shan saacadood.
Marka laga tago in bunka badani uu keeno hurdo iyo caajis, waxa kale oo uu keenaa garaaca wadnaha oo kordha, dhiigga oo kaca, gacmaha oo gariir yar laga dareemo iyo madax xanuun dhinac ah (Dhanjaf). Raadadka kale ee taban ee uu bunka badani keenana waxaa ka mid ah kaadida oo badata.
Beerka
Shaqooyinka tirada badan ee uu beerku qabto oo ah nadiifinta iyo shaandhaynta waxaa ka mid ah in uu dhiigga ka reebo maadadda Caffeine si aanay u gaadhin xubnaha kale ee jidhka oo maskaxdu ka mid tahay. Laakiin haddii ay cilladi ku jirto caafimaadka beerka, ama bun badan la cabbo oo Caffeine ay ku badato waxaa ku adkaata nadiifinta uu samayn lahaa. Taas oo marka uu beerku dhiigga ka reebi kari waayo Caffeine ta, ay dhacayso in maskaxda uu gaadho dhiig ay maadaddani ku badan tahay, waxa aanay keenaysaa in maskaxda uu ku yeesho raadka ah in hurdo uu sababo.
Khalkhal Hormoon
Qofka oo marka uu bunka cabbo darema hurdo waxa ay sababteedu noqon kartaa cillad dhinaca hormoonnada ah oo qofku uu qabo. Bunku waxa uu sidiisaba firfircooneeyaa shaqada qanjidhka loo yaqaanno ‘Qanjidh-Kelyoodka’ oo soo daaya hormoonka firfircoonida ee ‘Adrenaline’. Bun badan oo uu qofku cabbaa waxa ay yaraysaa shaqada qanjidh-kelyoodka, oo isna sababa in hormoonka ‘Adrenaline’ jidhka ku yaraado, waxaana timaadda hurdo badan oo uu qofku dareemo.
Hargab ama daal
In aad hurdo doonto ama lulooto adiga oo bun cabbaya ama dhowaan cabbay waxa ay calaamad u tahay in daal badan oo jidheed uu ku hayo, ama aad qabto hargab.
Daal iyo hargabkuba waxa ay habdhiska neerfaha ku keenaan xasilooni darro badan, sidaas awgeed xaaladahan oo kale bunku ma laha awood uu ku soo celin karo tamarta jidhka. Taas beddelkeedana waxa uu qofka ku sii ridaa burbur iyo wahsi badan oo ku dambeeya hurdo. Haddii aad xaaladdan oo kale isku aragto waa in aad dhaqso u nasataa.
Waxaa xusid mudan in ay jiraan habab aan ahayn bun cabbis oo uu qofku subaxdii firfircoonida jidhka ka raadin karo. Waxaa ka mid ah in koob biyo diirran ah la cabbo caloosha oo madhan. Waxa uu caawiyaa in miisaanku hoos u dhaco iyo in jidhku ka baraarugo raadadka hurdadii habeennimo kaga tagtay.
Caanaha iyo Caffeine
Maadadda Caffeine oo bunku uu yahay ilaha ugu badan ee laga helo, haddii lagu daro caano, waxa ay keentaa dhibaato dhinaca dheefshiidka ah. Caffein iyo barootiinta caanuhu waxa ay hab-dhiska dheefshiidka ku keenaan gaabis. Gaabiskaasi waxa uu sababayaa in jidhku uu hore u nuugi kari waayo maadaddii Caffeine ee bunka ku jirtay, sidaas awgeed ay maskaxda goor dambe gaadho iyada oo uu qofku u qaatay in bunku aanu wax raad ah ku keenin.
Waxa ay khubaradu sheegeen in bunka caanaha lihi aanu dhinaca saamaynta maadadda Caffeine ta la mid ahayd bunka bigayska ah. Sidaas awgeed haddii aad Caffeine u baahantahay bunka bilaa caano ku cab.
Intee ugu badan bunka aan cabbi karo?
Xeeldheereyaashu waxa ay qiyaasayaan in qofka qaan-gaadhka ahi uu maalintii cabbo qiyaas ah 4 boqol oo miligaraam oo Caffeine ah, waxa ay u dhigantaa saddex illaa afar koob oo bun ah. Nooca Caffeine ta iyo tayadeeda ayaa iyaguna ka qaybqaata raadadka ay qofka ku yeelanayso. Waxa se laga digay in uu qofku uu halkii mar cabbo wax ka badan 2 boqol oo miligaraam.
W/D: Kamaal Marjaan
