Health

Maskaxdu waxay ka mid tahay nimcadda ugu qaalisay ee ilaahay Bani’aadamka ku manaystay, waana waxa Ilaahay bani’aadamka uu kaga fadilay makhluuqa caalamka ku nool intiisa kale. Maskaxda kobaceeda iyo fikirkeeda waxaa saamayn ku yeesha deegaanka uu qof ku nool yahay, waayaha nolosha ku hareeraysan, caafimaadka qofka iyo arimo kale oo badan. Maskaxdu waxay suurayn kartaa nolol aan jirin waxaanay ka …

Waa markale iyo maqaaladeenii taxanaha ahaa ee caafimaadka bulshada, oo aynu maanta sii ambaqaadi doonno maqaalladii ku saabsanaa soonka iyo caafimaadka guud ee jidhka, innagoo ku guda jirna bishii barakaysnayd ee ramadaan, iyo soonkii diinteenu ina fartay, waxaynu ognahay inay jiraan xaalado caafimaad oo soonka iyo salaadaha dhaadheer ee bishani ku soo kordhiyaan nolol-maalmeedkeena. Maqaalka maanta waxaan si kooban u …

Nin baa u tagay dhaqtar isagoo ka cabanaya hurdo la’aan. Baaritaan dheer ka dib dhaqtarkii wuu waayay wax dhibaato caafimaad ah oo bukaanka haya. “Saaxiib, ma kula taliyaa”, ayuu dhaqtarkii ku yiri bukaankii. “Marka habeenkii aad seexanayso sariirta hala tagin shidooyinka gaarka kuu ah ee aad maalintii wajahdo.” “Haah”, ayuu la soo booday bukaankii. “oo habeenkii xaaskaygu ma doonto inay …

Cudurka sonkortu (diabetes) waa cudur aad halis u ah oona sababa hadii aanan si sax ah loo koontoroolin dhibaatooyin kala duwan sida:- indha la’aan, kalyo beel , wadna xanuun, iyo dhibaatooyin kale oo ku yimaada in badan oo kamid ah xubnaha jirka. Sonkorta laba nooc (type) aya loo kala saaraa, Type1 iyo Type 2. Sonkorta type 1; jirka ma sameensan …

Daraasad laga sameeyay dalka Ingriiska  (Jaamacadda Cambridge) ayaa cadaysay in haddii qofku uu maalintii socodo qiyaas dhan 30 daqiiqo ay taasi  siinayso caafimaad buuxa. Darasaadda ayaa sheegtay in socodku dawo ka yahay xanuunada wadnaha, burooyinka kansarka ah, iyo weliba cimri degdega. Cilmi baadhayaasha ayaa sheegay inay baadhayaan xidhiidhka ka dhexeeya cimri degdega iyo nashaadka jidhka. Socodka dhakhsaha ah ee 30-ka daqiiqo ayaa …

Soomaalida ayaa hore waxa ay ugu maahmaaday “hurdo habar korin wayday”, waxa kale oo hore uga jirtay caalamka in meelo badan ay dumarku aaminsanaayeen in hurdada ay ka helaan jir qurux badan. Hadaba hurdada aad si wanaagsan u seexato habeenkii ayaa waxa ay kaa dhigaysaa gabadh qurux badan. Bal waxa aad waydiisaa gabdhaha badan ee asxaabtaada ah waxa ay ku …

Waxaan akhristayaasha qiimaha badan ee ku xiran daryeelmagazine.com la wadaagaynaa sida la iskugu caateeyo quraac ka samaysan boorash, malab iyo muus. -Boorashku (porridge) Waxaa laga sameeyaa sareen ( oats) quraacda ayuu u wanaagsanyahay waxuu dhisaa murqaha waxuuna yareeyaa xeyrta, marka aroortii la soo tooso oo aad u cunto quraac ahaan wuxuu kaa caawiyaa in aad mudo aadan gaajoon, boorashku waxa uu ka mid …

Welwelka badan waxa uu qofka ka dhigaa mid bukaan-jiif ah, laakiin waxa arrintaa isku hawlay saynisyahanno Maraykan ah, waxaanay daraasad ay sameeyeen ku xaqiijiyeen doorka welwelku ka ciyaaro in waxyeello soo gaadho hab-dhiska difaaca jidhka dadka. Waxay sidoo kale cilmi-baadhistooda daaha kaga qaadeen doorka naxdintu ka qaadato xannuunada jidhka ku dhaca laga bilaabo wadne xannuunka ilaa murugada. Saynisyahannada Maraykanka ah, …

Hadaad tahay qof dumar ah oo gaadhay 40 sano ama dhaaftayba aadna is weydineysid in caafimaadkaga suganyahay hadaba waxan idin soo aruurinay  baaritaano kuu xaqiijin kara in caafimaadkaga suganyahay. Hadaan hal xaqiiqo ka sheegno haweenka iyo da’da, kuligeen waxan isku qabna inay naga dhamaatay maalinta aan gaarno 40 sano. Laakinse runtii taas ayaa ah mid aan iska dhaadicino. Dhakhaatirta ayaa …

Qofku haddii uu si siman oo aan kala dheerayn ugu seexdo dhinacyadiisa waxa ka yaraanaya xannuunada lafaha dhabarka kala soo darsa amma ma haleelayo wax garaac ah oo dhabarka ka qabta. Daraasado badan oo la sameeyey ayaa daboolka laga qaaday in habka iyo dhinaca uu qofku u seexdo ay saamayn taban iyo mid toganba ku leeyihiin caafimaadka qofka, waxaana la …

Cilmibaadhis lagu sameeyey dalka Maraykanka ayaa daahfurtay in dhalinyarada khajilaadda badani ay u dhow yihiin in ay dhibaatooyin ku kacaan haddii ay dareemaan bulshada ay la nool yihiin sida dadka ay goobta ka wada shaqeeyaan iyo gaar ahaan ardayda ay wax wada dhigtaan iyo qoysku in aanay jeclayn. Arrintan oo sida ay daraasaddani sheegtay ay ku kalifayso iyaga oo raba …

Midhaha liinta ee macaan-dhanaanka ah waxa ka buuxa fiitamiino muhiim u ah jidh caafimaad qaba oo la helo, Liin dhanaantu oo jidhka ka saarta qabowga waxay sidoo kale muhiim u tahay daaweynta cuduro badan oo nafsadda iyo jidhkaba ah Sharaabkeeda oo la qoosho ama iyadoo si waslad-waslad ah loo cuno, ama saliideeda cadariga ah oo la isku duugo, waxay daawo …

Cilmi baaris cusub oo ay sameeyeen sanisyahano u dhashay dalka Kuuriyada koofureed ayaa muujisay in cabidda seddex ilaa shan koob oo kafee ah maalintii in laga yaabo in dadka ka baajiso in xinjiro ku sameysaan xididada wadanahooda oo la ogsoon yahay in ay ku keeni karto wadno xanuun. Saanisyahanada ayaa daraasad ay ku sameeyeen in ka badan shan iyo labaatan …

Dhidid ka yimaada jirka waa qaab dabiici ah oo qaboojiya jirka laf ahaantiisa. Hadaba daryeelmagazine.com ayaa akhristayaashiisa qiimaha badan la wadaagaya faaidooyinka laga helo dhididka. Wuxuu sii daayaa sunta: Dhididku waxaa uu jirka kasii  daayaa sunta. Khubarada caafimaadka ayaa isku raacay in dhididku jirka ka saaro cusbada xad dhaafka ah, cholesterol-ka iyo weliba aalkolada. Waxaa uu daaweeya dhaawacyada maqaarka: Dhididka ayaa waxaa …

Cilmi baaris ay dhawaan samaysay xarunta Baaritaanka caafimaadka ee lagu magacaabo (CKF, Centrum för klinisk forskning) ayaa lagu soo bandhigay in haweenka Soomaalida ee uurka leh ay haysato nafaqo la’aan xaga Vitamin D ah taasoo keentay in jirkooda uu aad daciif uu noqday. Haweenka Soomaalida ee ka qeyb qaatay baaritaanka ayaa lagu soo bandhigay in 10-kii 9 qof ay haysato …