Health

Yiridku (Gingivitis) waa barar ku dhaca ciridka, caadi ahaan waxaa keena infekshan bakteeriya ah, taas oo hadaan la daweyn sababi karta ilkaha oo ka dhaca qofka. Yiridka waxa uu badanaa ku dhacaa dadka aysan wanaagsaneen nadaafadda ilka hooda, ama aan si fiican u cadeyn ilkaha Waa maxay astaamaha Yiridka Yiridka caadi ahaan waa mid aan lahayn xanuun badan oo la dareemo, …

Basbaasku wuxuu ka mid yahay cunnooyinka dunida aadka looga yaqaanno, In ka badan 62% dadka dunida ku nool ayaa xiiseeya cunnooyinka kulul ee basbaaska leh.  Inkastoo basbaasku uu ku caan baxay kulaylka haddana waxaa ku jira faytamiinno iyo macdanno jidhka waxtar u leh, sida faytamiin c, faytamiin B6, faytamiin K, faytamiin A, choline, kalsiyaam, potassium, phosphorus iyo magnesium. Waxaa kale …

Cidi shaki kama qabto in guurku uu yahay furaha xasiloonida ee ragga iyo dumarka labadoodaba, waxa aanay marar badan oo kala duwan khubarada cilmiga bulshadu inoo sheegaan in dhismaha qoyska iyo ubad la dhalaa ay si weyn uga qayb qaataan in la xaqiijiyo isu-dheelli tirnaan jacayl oo lammaanaha dhex timaadda, iyo in ay yeeshaan caqli ka fogaanaya dhammaan caadooyinka xun …

Macaanku waa xanuun waara oo ku badan dunida. Qiyaas ahaan 537 milyan oo qof oo ka mid ah dadka dunida ku nool ayaa qaba xanuunka macaanka, waxaana laga cabsi qabaa in tiradaasi ay sii kordhi doonto oo ay gaari doonto 646 milyan marka la gaaro sannadka 2030. Tani waxa ay na tusaysaa muhiimadda ay leedahay in wax badan aan ka …

Uurku waa marxalad xasaasiya oo ka mid ah nolosha haweeneyda taas oo ka hor istaagi karta inay si waddo xiriirka galmo ee lammaanheeda. Waxaa lagaa yaabaa in haweeneyda uurka leh ay ka fogaato galmada rabitaanka oo aad ugu yar awgeed ama isbeddelada badan ee jirkeeda ku imaanaya awgood ama cabsi ay ka qabto in galmadu ay dhibaato u keeni karto …

Warqadda caleenta lagu soo shubo ee shaaha la dhex dhigo khatar caafimaad miyay leedahay? Dabcan caleenta bacaha yaryar ku jirta waxay kuu badbaadisaa waqti badan, si fudud, biyo kulul ayaad u dhex dhigaysaa shaahaagiina sidaas ayuu diyaar kuugu yahay, balse ma ogtahay halisteeda caafimaad? Daraasad ay samaysay jaamacadda McGill ee ku taalla wadanka Canada ayaa lagu sheegay in bacaha caleenta …

Casharkan waxaan ku soo qaadanaynaa habab dabiici ah oo lagu kobcin karo doonista jinsiga ee dumarka. Inkasta oo aysan jirin fiyaagro loogu talo galay dumarka sida fiyaagrada ragga, haddana waxaa jira dawooyin dabiici ah oo geli kara beddelka fiyaagrada kuwaas oo sare u qaada kacsiga iyo doonista jinsiga ee dumarka taas oo ka dhigaysa kulanka sariirta mid xiiso leh. Geedka …

Saliida qoondarka waxaa loo yaqaannaa “flaxseed oil” ama “linseed oil”, waxaana laga dhaliyaa miraha qoondarka. Saliidani waxa ay hodan ku tahay asiidhada dufanka ah ee omega 3, barootiin, gan, faytamiinno iyo macdano. Siyaabo kala duwan ayaa loo isticmaalaa saliidaan sida in cunnada lagu karsado ama lagu darsado iyo in korka la marsado. Saliida qoondarku waa saliid xambaarsan faa’idooyin caafimaad oo …

Subagga lawsku waa cunno macaan, nafaqo ahaanna hodan ah. Siyaabo kala duwan ayaa loo isticmaali karaa sida in roodhida la marsado iyo cabitaannada dabiiciga ah lagu dhex shiito. Subaga lawska waxaa ka buuxa dufannada loo yaqaanno “monounsaturated fats” iyo nafaqooyin kala duwan. Cunista 2 qaaddo oo subaga lawska ah waxa ay ku siinaysaa 188 garaam kalooris ah, 8 garaam oo barootiin, …

Bogga Internetka ee Fitness oo ka faallooda arrimaha caafimaadka ayaa qoray qaar ka mid ah faa’idooyinka ay xamartu u leedahay caafimaadka. Boggan laga leeyahay dalka Maraykanka oo qormadiisan aynu soo turjunay waxa uu sheegay in Xamarta (raqayga) ay ku jiraan Faytamiinno aasaasi ah oo aad u tiro badan, sida Faytamiinka C, sidoo kalana ay ku jiraan maaddooyin si dabiici ah …

Haddii aad hore ugu ogeyd timirta in ay tahay cuntooyinka aasaasiga ah ee bisha Ramadaan, maadaama oo ay si tayo badan leh ula dagaallanto mariidka, isla markaana ay leedahay faytamiinno ah noocyada E, B iyo A waxa aad ogaataa in isla faytamiinnadaas awgood ay sida oo kalana tahay dawo u fiican caafimaadka maqaarka iyo timaha. Qormadan waxa aynu ku eegaynaa …

Gaaska caloosha (Gaastiriig) ayaa kamid ah xanuunada ugu badan ee ku dhaca dheefshiidka. Caloosha ayaa ka kooban qaab dhismeedyo kala duwan, waxaana uu caabuqa saameeyaa xuubka ugu koreeya ee gudaha caloosha. Xuubkaan ayaa ah midka ugu khafiifsan marka loo eego qaab dhismeedyada kale ee caloosha. Caabuqa ku dhaca caloosha ayaa loo qaybiyaa laba qaybood kuwaaso kala ah, Caabuq ku dhaca …

Fitamiin C waxaa kaloo loo yaqaannaa “Ascorbic Acid” waxa uu muhiim u yahay caafimaadka cirridka, ilkaha, maqaarka wuxuu jirka ku caawiyaa inuu cunnada ka nuugo birta iyo kalsiyaamta, wuxuu kaloo qeyb muhiim ka ciyaaraa raysashada ama boksoshada nabraha iyo isu keenidda maqaarka, markuu qofka ku yaraado waxa ugu horreeya ee lagu fahmo waa cirridka oo dhiigo wuxuuna keenaa xanuunka yiridka. Fitamiin …

Ma ogtahay in galmada aroortii ay faai’do u leedahay caafimaadkaaga?  Tijaabooyin la sameeyay waxaa lagu ogaaday in lamaanayaal badan ay galmada habeenkii iskaga daayaan daal awgiis, haddaba maxaa diidaya in galmada la sameeyo subaxda hore?  Sida ay daraasaadku tilmaamayaan, galmada aroorta hore waxay leedahay faai’dooyin caafimaad oo badan. Sii akhri si aad wax badan aad uga ogaato faa’idooyinkaas.  Kobcinta hammiga …

Cambaha waxa uu ka mid yahay furutada ama faakihada ugu macaan uguna nafaqada badan, waxaa loo loo yaqaannaa boqorka furutada, waxa uu leeyahay faa’iidooyin tiro badan oo caafimaad. Waxa uu cambuhu qani ku yahay barootiin, faybar, fitamiinnada C, A, B6, K iyo maadooyinka folic acid iyo potassium. Hadaba waxaan halkaan ku soo gudbinaynaa qaar ka mid ah faaidooyinka cambaha. Xakamaynta …