Cuntada & Nafaqada

Joogtaynta cunno caafimaad leh oo isku dherlitiran waxa ay lama huraan u tahay fayow-qabka guud waxa ay ka qaadataa difaaca dabiiciga ee jirku uu iska caabbinayo cudurrada oo kansarku uu ka mid yahay. Inkasta oo aysan jirin cunno keligeed dammaanad qaadaysa ka hortagga cudurka kansarka, haddana isku darka cunno nafaqo iyo maadooyinka sunsaarista hodanka ku ah waxay kaalin mug leh …

Waa shaki la’aan in cunista noocyada kala duwan ee hilibku ay faa’idooyin aan la soo koobi Karin u leedahay quudinta iyo nafaqaynta muruqyada, lafaha iyo neerfayaasha qofka, isla markaana ay xoojiso dhismaha jidhka. Hilibku waxa uu jidhka siiyaa tamar iyo firfircooni uu hawlihiisa ku qabsan karo. Xeeldheerayaasha nafaqaynta iyo caafimaadka cuntada ayaa sheegay in beerka digaagga iyo iduhu ay ka mid yihiin …

Dufanka cuntooyinka inta badan ku jira, gaar ahaan hilibka xoolaha ayaa marka uu jidhka ku ururo waxa uu keenaa khataro badan oo caafimaad, kuwaas oo ay ka mid yihiin Kalastaroolka iyo in xididdada dhiiggu ay xidhmaan. Qormadan ayaa shabakadda caanka ah ee MBC ay ku sheegaysaa noocyo ka mid ah khudradaha dalkeenna laga helo oo si yaab leh u gubi …

Casharkeennna maanta waxaan soo qaaadanaynaa cabitaan nafaqo badan kaas oo ka kooban moos, laws iyo caano. Waa cabitaan diyaarintiisu ay fududahay, dhadhan ahaan macaan, caafimaad badanna laga helo. Mooska oo ka mid ah cunnooyinka cunistooda sida aadka ah loogula taliyo xirfadlayaasha ciyaaraha kala duwan, waxa uu hodan ku yahay maaddooyin nafaqo, oo ay ka mid tahay potassium, wuxuuna jirka ka …

Baruurta caloosha gasha ayaa noqotay dhibaato haysata dad badan oo dunida ku nool Waxyaabo badan ayaa ka mas’uul ah baruurta caloosha gasha waxaana ka mid ah hab-nololeedka iyo cunno qaadashada . Baruurta caloosha ma ahan oo keliya inay saamayso quruxda qofka balse waxay kaloo keeni kartaa dhibaatooyin caafimaad oo badan. Waxaa la arkay inay siyaadiso halista cudurrada dhiig karka, macaanka …

Shaki kuma jiro in uu beedku ka mid yahay cuntooyinka hodanka ku ah barootiinnada, Faytamiinnada, iyo curiyeyaasha nafaqo ee muhiimka u ah caafimaadka jidhka, gaar ahaan marka subaxda hore quraac ahaan loo cuno. Cilmibaadhis cusub ayaa lagu ogaaday in quraacda uu beedku ku jiraa ay leedahay faa’iido ah in ay yarayso baahida badan ee cuntada qofku u qabo, gaar ahaan …

Omega-3 waa nooc ka mid ah dufannada laga helo cuntooyinka kaas oo waxtar ballaaran u leh caafimaadka. Waa dufan lagu sameeyay cilmi baarisyo badan. Dufankani waxa uu xambaarsan yahay faa’idooyin  aan la soo koobi karin waxaana uu wax u taraa wadnaha, xididada dhiigga, qanjirrada, murqaha, lafaha iyo maskaxda. Meelaha ugu fiican ee laga helo dufanka omega-3 waxaa ka mid ah; …

Farawlaha waa miro cas oo u saamaysan qaabka wadnaha, waa miro indhaha uroon, dumarkuna ay aad u jecel yihiin. waxa ay hodan ku yihiin walxaha sunsaarista iyo maadooyin kale oo faaido u leh caafimaadka guud. Farawlaha waxaa ka buuxo nafaqo kala duwan taas oo tamar iyo caafimaad bini’aadanka uu ka helo sida fitamiin C, fitamiin A, Fitamiin K, folate, calcium, …

Gaaska wxuu noqon karaa mid ka dhasho Acid-ka ama Aashitada oo caloosha ku badato, wayna jiraan cunnooyin dhowr ah oo acid-ka yareeyo ama siyaabo kale ka hortaga boog samaysanka caloosha waxaana ka mid ah: Malabka: Malabku waa daawo, waxaan kula taliyaa bukaanada qaba gaaska soo laalaabto oo wax badan iskaga gartay in subaxii markuu qofka soo tooso isagoo waxba cunin …

Toontu waxa ay guud ahaanba jidhka bani’aadamka u leedahay faa’iidooyin caafimaad. Faa’iidooyinkaas qaar ka mid ah oo ay si gaar ah ugu leedahay dumarka ayaa aynu ka soo xigannay shabakadda Alcarab. Toonta iyo bixista timaha: Toonta waxaa ku jira macdanno aasaasi ah sida xadiidka, faytamiinno ay ka mid yihiin B iyo C iyo maaddooyinka lidka mariidka, sidaa awgeed waxa ay …

Dhagayarahu waa ubax la qallajiyay oo ka baxa geedka loo yaqaanno “cloves”, Asal ahaan waxaa uu ka soo jeedaa Indonesia, wadanka ugu badan dunida uu ka baxo waa dalka Zanzibar. Dhagayaruhu wuxuiu ka mid yahay xawaashyada caanka ah ee cunnada udugga iyo dadhadhanka macaan u sameeya, sida oo kalana xambaarsan nafaqooyin muhiim ah iyo walxo kale oo caafimaadka faaido ugu …

Shaahu wuxuu ka mid yahay cabitaannada loogu jecel yahay dunida, dad badanna waxa ay maalintooda ku bilaaban koob shaah ah, balse ma ogtahay sababta ay xeeldheereyaasha caafimaadku uga digaan in shaaha la cabbo caloosha oo maran? Inkastoo shaahu uu leeyahay faa’idooyin caafimaad sida awoodda sun-saarista tan oo jirka ku caawisa siduu isaga saari lahaa wixii aan nacfi ugu jirin iyo …

Warbixin caafimaad oo Shabakadda Aljazeera ka soo xigatay majaladda Elle ee ka soo baxda dalka Jarmalka ayaa soo bandhigtay faa’idooyin dhowr ah oo laga helo faytamiin D-ga. Warbixintaas waxa ay hoosta ka xariiqaysaa shan faa’ido oo waaweyn oo uu Faytamiinkani u leeyahay caafimaadka waxa aanay kala yihiin: Wadne Xanuunka: Faytamiin D waxa uu ilaaliyaa jileeca xididdada iyo halbawlayaasha dhiigga qaada, …

Qorofalku (Qorfuhu) waxa uu ka mid yahay xawaashyada ugu caansan dunida oo dhan, urtiisa oo aad u udgoon laguna tilmaamo in ay nafta xasiliso ayaa ka mid ah sababaha lagu jeclaaday geedkan. Laakiin urta iyo dhadhanka fiican ee uu sameeyo oo keliya ma’aha sirta ku jirtaa, balse waa dawo hodan ku ah maaddooyin badan oo caafimaadka aad u caawiya. Si …

Sida ay aaminsan yihiin taariikhyahannada Carabtu magaca liin dhanaanta loogu yaqaanno Afka carbeed ee Laymuun waxa uu asal ahaan ka soo jeedaa luuqadda Persians ka waxa aanu macnihiisu yahay jidhka oo laga nadiifiyo suntan iyo ka hortagga cudurrada. Dr. Majdi Badraan oo ah dhakhtar ku xeel dheer caafimaadka carruurta xubinna ka ah jimciyadda dhakhaatiirta xasaasiyadda iyo hab-dhiska difaaca  ee dalka …